Kiedyś często namawiałam rodzinę na krótkie jednodniowe wycieczki. Jeździliśmy po Mazurach, zatrzymując się gdy zobaczyliśmy z drogi coś ciekawego. Zwiedzaliśmy pałace i dwory, zajeżdżaliśmy do dawnych szkół i folwarków, spotykaliśmy ludzi, którzy opowiadali nam historie miejsca, a często też swojego życia.
Mazury to przedziwny region ze skomplikowaną historią ludzkich wędrówek, przesiedleń i ucieczek. To kolorowa mozaika smutnych i wesołych wydarzeń. Uwielbiam słuchać wiejskich opowieści, bo tu każdy zna każdego i to najczęściej z takimi szczegółami, o które nikt by ich nie podejrzewał. Najpierw jednak odpowiedzieć trzeba na podejrzliwe pytania typu: ''A Pani to cyja? A cego suka tu?''
Pewnego razu przyjechał do nas malarz z Krakowa i zachęcony naszymi opowieściami wybrał się w podobną podróż. Poległ jednak w pierwszej próbie porozumienia się z rdzennym mieszkańcem Suczek. Tamten przyjaźnie zagadnął malarza : ''De ide?'' (wolne tłumaczenie: Dokąd Pan zmierza?) Malarz nie zrozumiał i po krótkiej wymianie zdań zrezygnował z dalszej konwersacji.
Jeśli jednak przejdzie się tę próbę i nakreśli w kilku zdaniach swoją osobę i cel podróży, zazwyczaj zyskuje się zaufanie mieszkańców. Później można tylko słuchać i się dziwić. Może połowa tego co słyszałam jest zmyślona. To bardzo dobrze- byłoby szaro gdyby ludzie trzymali się tylko faktów.